DİN VƏ FİTRƏT ARAŞDIRMALARI MƏRKƏZİ
Fitrət varlıqların quruluşunu təşkil edən, inkişaf etdirən, dəyişdirən və formalaşdıran qanunlar toplusudur. İnsanların, heyvanların, bitkilərin, yer və göyün, eləcə də təşkilat, cəmiyyət, konsept və məfhumların, xülasə, hər şeyin quruluş, təbiət və işləmə mexanizmi fitrətə əsaslanır.
Necə deyərlər, din ağlı olanları peyğəmbərlərin vasitəsilə göndərilən kitab və hökmlərlə ifadə olunan həqiqətləri mənimsəməyə və onları həyata keçirməyə səsləyən ilahi qanun deməkdir. Din insanların öz yaradanları ilə, o cümlədən bir-birlərilə və digər varlıqlarla münasibətlərini müəyyən edən bir faktordur.
Qurani-Kərimdə həmin qanunlar və o qanunlarla meydana gələn hər bir varlıq bir ayə kimi qəbul edilmişdir. Bu ayələrlə Quran ayələri arasında bütöv bir tənasüb, başqa sözlə, ahəng mövcuddur. Allah belə buyurur:
فَأَقِمۡ وَجۡهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفً۬اۚ فِطۡرَتَ ٱللَّهِ ٱلَّتِى فَطَرَ ٱلنَّاسَ عَلَيۡہَاۚ لَا تَبۡدِيلَ لِخَلۡقِ ٱللَّهِۚ ذَٲلِكَ ٱلدِّينُ ٱلۡقَيِّمُ وَلَـٰكِنَّ أَڪۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
“Sən üzünü dopdoğru bu dinə – Allahın fitrətinə tut (üzünü dinə tərəf çevir). O, insanları ona əsasən yaradıb. Allahın yaratdığının yerini tutan bir şey yoxdur. Doğru din budur. Lakin insanların əksəriyyəti bunu bilmirlər.” (Rum, 30/30)
Din yuxarıdakı ayəyə əsasən fitrətdir. Elə buna görə də fitrət məsələsi Quranda tez-tez vurğulanmışdır. Qurandakı misalların hamısı fitrətdən, yəni, təbiətdən seçilmişdir.
Fitrətdə mövcud olan şeylərin öz daxilində və digər şeylərlə əlaqəsində bir sistem var. Hər bir insan bunu öz məlumat və təcrübəsi çərçivəsində dərk edir. Eynilə bu məsələdə olduğu kimi, Qurandakı dini hökmlərin öz daxilində və başqaları ilə olan münasibətində də müəyyən bir sistem mövcuddur. Həmin sistem fitrətlə üst-üstə düşür. Əgər belə olmasaydı, verilən misallar fitrətdən seçilib gətirilə bilməzdi.
Bizim fikrimizcə, dövrümüzün ən mühüm problemi din və elm arasındakı əlaqə üzərində cəmləşmişdir. Elmin mənbəyi fitrətdir. Din və fitrət arasında da effektiv bir təmas və əlaqə yaradıla bilsə, insanlıq üçün çox böyük bir xidmət həyata keçirilər.
Ümid edirik ki, fondumuz bu xidməti öz iş və tədqiqatları ilə həyata keçirə bilir.
Süleymaniye Vakfı olaraq öz tədqiqatlarımızı “Din və Fitrət Tədqiqatları Mərkəzi” adı ilə aparmağımızın səbəbi də budur.
